Cây trám là một loại cây thân gỗ lớn có nguồn gốc ở vùng nhiệt đới châu Phi và Nam Á. Chi Trám (Canarium) có nhiều loài cây, trong đó có hai loài phổ biến ở Việt Nam là trám trắng và trám đen. Cây trám có nhiều tác dụng, như quả để ăn, cây dùng để lấy gỗ, nhựa, tinh dầu, và còn được dùng làm thuốc trong y học dân gian.
Tên chi Canarium có nguồn gốc từ ngữ hệ Nam Á. Người Nam bộ gọi trám là cà na, người Khmer gọi là kana, người Mã Lai gọi là kanari.
Hai loài Canarium album và Canarium tramdenum (trám trắng và trám đen) là hai loài cây Nam Á, có một số điểm đặc biệt khác với những loài còn lại ở các chi tiết: lá, hoa và
Cây trám là loại cây thường xanh thân gỗ lớn cao tới 40-50m. Lá mọc đối hình chân chim và dài 35-40 cm, mang 7-11 lá chét. Cành non màu nâu nhạt, có lông mềm.
| Đặc điểm | Mô tả |
|---|---|
| Chiều cao cây | 40-50m |
| Chiều dài lá | 35-40cm |
| Số lá chét | 7-11 |
| Hình dạng quả | Hạch xoan, 2 đầu nhọn, dài 2,5-3,5cm |
| Chất liệu gỗ | Mềm, nhẹ, dễ bóc và lạng |
Quả hạch hình trái xoan, hai đầu nhọn, dài 2,5 - 3,5 cm, khi chín màu vàng nhạt; hạt cứng hoá gỗ dày. Gỗ cây trám mềm, nhẹ, thớ mịn, dễ bóc và dễ lạng, thường được dùng trong xây dựng nhà cửa, làm nguyên liệu gỗ dán, bột giấy và củi đun.
Hai loài cây trám phổ biến ở Việt Nam là trám trắng và trám đen. Cây trám có nhiều tác dụng, như quả để ăn, cây dùng để lấy gỗ, nhựa, tinh dầu. Ngoài ra trám còn có tác dụng làm thuốc trong y học dân gian.
Cây trám được trồng rộng khắp miền bắc và cả ở miền nam Tây Nguyên. Trám đen là đặc sản quý của các tỉnh trung du miền núi phía bắc. Trồng trám cho hiệu quả kinh tế cao, cây trám từ 7 – 10 năm tuổi cho thu 2 – 3 tạ quả/năm.
Một số loài có quả ăn được, gọi là quả trám. C. indicum và C. ovatum thuộc về số các loài cây có hạt quan trọng nhất ở miền đông Indonesia và miền tây nam Thái Bình Dương cũng như ở Philipin. Các loài khác, quan trọng nhất là C. luzonicum, sản xuất ra nhựa gọi là dầu trám.
Canarium odontophyllum là loài trám có quả ngon và bổ dưỡng có hương vị như quả lê tàu. Cùi thịt của nó ăn được sau khi ngâm vào nước ấm. Còn có thể làm món nham trám. Quả chứa protein, lipid và các cacbohyđrat, làm cho nó trở thành một loại quả có giá trị. Nó được đưa từ Borneo vào Queensland, Australia.
Gỗ cây trám mềm, nhẹ, thớ mịn, dễ bóc và dễ lạng, thường được dùng trong xây dựng nhà cửa, làm nguyên liệu gỗ dán, bột giấy và củi đun.
Nhựa trám trắng dùng để chưng cất tinh dầu, chế biến côlôphan dùng trong công nghệ nước hoa, xà phòng, véc ni làm hương, pha chế sơn và mực in.
Quả trám được dùng để chế biến thức ăn, làm ô mai, thuốc chữa ho, giải rượu và giải độc. Ngoài ra, cành trám cũng được dùng trong y học dân gian.
Ý kiến bạn đọc
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
