Cây khoai môn được trồng khá phổ biến ở các nước Đông Nam Á và châu Phi, và được sử dụng như một nguồn thực phẩm quan trọng. Cây có thể sinh trưởng tốt trong nhiều loại đất khác nhau và thích hợp với khí hậu nhiệt đới ẩm ướt.
Khoai môn được tạo ra từ củ to và củ bé. Củ to có trọng lượng từ 1,5 đến trên 2 kg, trong khi củ bé có kích thước nhỏ hơn và có chứa ít tinh bột hơn. Củ khoai môn có thể được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau, bao gồm các món chiên, xào, luộc, hay nấu canh.
Ngoài ra, củ khoai môn còn được sử dụng để làm bột và tạo ra nhiều sản phẩm khác nhau, bao gồm bánh khoai môn, bánh khoai tây, và bánh mì khoai môn.
| Phần cây | Đặc điểm |
|---|---|
| Củ cái | Nặng từ 1,5 đến trên 2 kg, ít củ con, chứa nhiều tinh bột |
| Rễ | Dạng chùm mọc xung quanh từ đốt thân, mọc lan theo bề ngang, rễ thường có màu trắng và có chứa anthocyanin |
| Lá | Phần duy nhất chúng ta thấy được trên mặt đất, lá có diện tích tương đối lớn, thường tận dụng làm thức ăn cho gia súc, gia cầm |
Trong nền nông nghiệp Việt Nam, khoai môn là một trong những loại cây được trồng nhiều nhất. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rõ về các giống khoai môn khác nhau.
Ngoài những giống khoai môn nổi tiếng như môn xanh, môn trắng, môn tím, môn tía, môn bạc hà, môn sáp, môn sen, môn thơm, môn trốn… còn có rất nhiều loại khoai môn khác mà ít người biết đến.
Một số giống khoai môn phổ biến khác bao gồm khoai môn Thái Lan, khoai môn Tàu, khoai môn Nhật Bản, khoai môn Ấn Độ, khoai môn Bình Phước, khoai môn Tứ Quý, khoai môn Lục Ngạn, v.v.
Mỗi giống khoai môn có đặc điểm riêng, như kích thước, màu sắc, hương vị và cách sử dụng. Ví dụ, khoai môn Thái Lan là một giống khoai môn nhỏ, có vị béo và thơm, thường được ăn sống hoặc chế biến thành món nướng.Trong khi đó, khoai môn Nhật Bản là một giống khoai môn lớn, có vị ngọt và được ăn sống hoặc chế biến thành món chiên.
Khoai môn có thể trồng quanh năm, nhưng vụ Đông Xuân cho năng suất và chất lượng cao nhất. Tùy vào khí hậu từng vùng, thời điểm trồng cũng khác nhau:
Sử dụng củ cấp 2 vụ mới thu hoạch để làm giống, chọn những củ tròn đều, đường kính củ 3 – 4cm, không nên chọn những củ quá dài, khoảng 45 – 60 củ/kg là được, củ quá to hoặc quá nhỏ đều không tốt cho quá trình nảy mầm.
Chọn đất trồng rau màu hoặc đất 1 vụ lúa, đất cao, không bị ngập vào mùa mưa. Đối với đất dốc, tầng đất dày, ít sỏi đá, độ dốc <20 độ. Dùng vôi bột rắc lớp mỏng vào hốc trồng khoai tây trước 20 ngày trồng để ngăn ngừa sâu bệnh hại hiệu quả.
Đối với đất ruộng bằng phẳng, khoảng cách trồng 60 – 70cm, mật độ 30.000 – 32.000 cây/ha. Đất dốc khoảng cách trồng là 60cm, mật độ khoảng 30.000 cây/ha.
Đặt củ giống vào giữa hố theo phương thẳng đứng, dùng đất dạng nhỏ phủ kín củ, độ dày 3 – 5cm, sau đó dùng chày nhỏ đập nhẹ lên mặt đất để dẫn khí và nước vào chỗ trồng. Khi cây khoai môn đã lớn, có thể xới bừa để làm đất xung quanh rễ cây mềm, tăng cường sự phát triển của cây.
Sau khi khoai môn nảy mầm, cứ sau 10 – 15 ngày bón 1 lần phân chuồng trộn với đất xung quanh thân cây. Trong quá trình sinh trưởng, khoai môn cần được bón phân đầy đủ, đặc biệt là phân kali.
Tùy vào từng giống mà có thời gian thu hoạch khác nhau, thu hoạch đúng thời điểm thì củ khoai môn mới đạt được chất lượng tốt nhất. Khi thấy lá gần tàn lụi hết, đất ở gốc nứt nẻ nhiều thì bắt đầu thu hoạch, lưu ý nhẹ tay, không làm trầy xước và tổn thương củ. Củ sau khi thu hoạch xong đặt nơi cao ráo, thoáng mát, tránh ẩm mốc thì sẽ giữ được củ lâu hơn.
Trồng khoai môn là một giải pháp kinh tế, đem lại nhiều lợi ích cho người nông dân, tuy nhiên, trồng khoai môn cũng có thể gặp phải các sâu bệnh hại khiến cho cây không phát triển và giảm năng suất.
Chỉ cần chăm sóc đúng cách và phòng trừ kịp thời, khoai môn sẽ cho chúng ta nhiều trái ngọt ngào, cung cấp nguồn dinh dưỡng quan trọng cho bữa ăn hàng ngày của mọi gia đình.
Ý kiến bạn đọc
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
