Cây Sầu Đâu là cây gì?

Sầu Đâu, hay còn được gọi là sầu Đông, xoan sầu đâu, là một loài cây thuộc họ Meliaceae, được miêu tả khoa học đầu tiên năm 1830 bởi nhà thực vật học người Pháp, A.Juss. Cây sầu đâu có nguồn gốc từ Ấn Độ, và hiện nay được trồng rộng rãi tại nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

• Tên khoa học: Azadirachta indica
• Bộ (ordo): Sapindales
• Chi (genus): Azadirachta
• Giới (regnum): Plantae
• Họ (familia): Meliaceae
• Loài (species): A. indica

Đặc điểm của cây sầu đâu

Các loại cây sầu đâu

Cây sầu đâu là một trong những loại cây quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, cây sầu đâu cũng là một trong những loại cây dễ bị nhầm lẫn do có nhiều loại khác nhau. Trong số đó, có 3 loại cây sầu đâu chính là sầu đâu bản địa, sầu đâu rừng và sầu đâu Ấn Độ.

Để phân biệt 3 loại cây sầu đâu này, ta có thể dựa vào các đặc điểm sau:

• Cây sầu đâu bản địa: Đây là loài cây to, thân gỗ, cao từ 8 - 15m. Lá kép lông chim, hoa mọc ở lá sầu đâu thành cụm, có màu trắng hoặc màu tím nhạt. Cây sầu đâu bản địa có nhiều giá trị kinh tế, được dùng để trồng để lấy gỗ, trái sầu đâu và cả trong y học.
• Cây sầu đâu rừng: Đây là loài cây nhỏ, thân yếu không thành gỗ, cao từ 1.6 - 2.5m. Lá sầu đâu xẻ lông chim không đều, 4 - 6 đôi lá chét, hoa nhỏ khác gốc, mọc thành chùm. Cây sầu đâu rừng được dùng để trồng để lấy trái sầu đâu và cả trong y học.
• Cây sầu đâu Ấn Độ: Đây là loài cây to, thân gỗ, có thể cao đến 20m. Các nhánh xèo tạo thành tán rộng, lá sầu đâu mọc xen kẽ với các lá chét chứa từ 8 đến 19 lá. Cây cho sản lượng gỗ chất lượng cao và kẹo cao su thương mại.

Nhờ vào giá trị kinh tế của cây sầu đâu, nó đã được trồng rộng rãi trên toàn quốc. Tuy nhiên, để trồng cây sầu đâu hiệu quả cần phải biết phân biệt giữa các loại cây sầu đâu và tìm hiểu kỹ về đặc điểm, cách chăm sóc và bảo vệ cây sầu đâu.

Công dụng của lá sầu đâu

Lá sầu đâu đã được khoa học chứng minh sự hữu hiệu trong việc phòng ngừa và chữa trị bệnh. Từ xa xưa, người Ấn Độ đã dùng lá sầu đâu để làm thuốc hạ đường huyết, chống viêm, chống ung thư, kháng khuẩn, kháng nấm, chữa sốt rét.

Ngoài ra nó còn có tác dụng chống oxy hóa tế bào và kháng các tác nhân gây đột biến gen hoặc ung thư và có thể trị được các bệnh như là: tiểu đường, chứng ngứa âm hộ, bệnh ghẻ...

Sầu đâu trong ẩm thực

Lá sầu đâu là nguyên liệu chính để làm món gỏi sầu đâu. Lá trụng với nước sôi (hay ngon nhất là trụng với nước cơm sôi, được nấu bằng củi) cho bớt vị đắng. Thịt ba rọi luộc, xắt mỏng.

Tôm sú luộc, bỏ vỏ. Khô sặc rằn nướng xé nhỏ. Dưa leo và xoài xanh bằm sợi. Trộn đều tất cả với nước mắm ớt pha chua, ngọt cho vừa khẩu vị. Rắc thêm một ít rau thơm, ngò rí, đậu phộng giã giập, thêm vài lát ớt vào dĩa gỏi cho có màu sắc hấp dẫn.

Với những đặc điểm vượt trội về công dụng và tính ẩm thực, cây sầu đâu đang trở thành cây thuốc quý được rất nhiều người ưa chuộng và trồng trọt.